Xe đạp Việt Nam – Tăng cường nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ mới

Những năm gần đây, bộ môn xe đạp Việt Nam đã ghi dấu ấn tại đấu trường Đông Nam Á cũng như châu Á với nhiều thành tích đáng ghi nhận. Đại hội đại biểu toàn quốc Liên đoàn Xe đạp – Mô tô thể thao Việt Nam khóa VII, nhiệm kỳ 2022-2027 thành công, được kỳ vọng giúp xe đạp Việt Nam vươn xa hơn, nỗ lực thực hiện giấc mơ có vận động viên dự Olympic.

Chủ tịch Liên đoàn Xe đạp – Mô tô thể thao Việt Nam, ông Lê Văn Thắng cho hay, Liên đoàn nhiệm kỳ mới sẽ phát huy những thành công của các nhiệm kỳ trước, từng bước xây dựng lực lượng cho đội tuyển xe đạp Việt Nam, phấn đấu là một trong 3 nước đứng đầu khu vực Đông Nam Á có huy chương trong các giải châu Á, có vận động viên dự Olympic 2024. Mà muốn vậy, chắc chắn phải vận dụng nghiên cứu khoa học hiện đại, để nâng cao thành tích cho các VĐV tài năng của Việt Nam.

Vừa qua, đề tài nghiên cứu cấp Bộ: “Ứng dụng giải pháp khoa học quản lý lượng vận động bằng thiết bị đo công suất trong huấn luyện vận động viên đội Xe đạp đường trường nam và nữ hướng đến trình độ Olympic” đã được Hội đồng cơ sở thông qua kết quả nghiên cứu.

Sau khi được sự góp ý của các thành viên trong Hội đồng, Ban chủ nhiệm đã có báo cáo giải trình và tiếp thu nghiêm túc các ý kiến đóng góp. Chủ tịch Hội đồng và các thành viên trong Hội đồng đánh giá cao về chất lượng nội dung và phương pháp nghiên cứu của đề tài do Ban chủ nhiệm thực hiện. Đề tài nghiên cứu mang tính thực tiễn cao, ứng dụng vào thực tế huấn luyện cho đội tuyển Xe đạp đường trường quốc gia và các Câu lạc bộ trong nước.

Muốn hướng tới trình độ Olympic – Phải nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới

Hoạt động đạp xe đang đi đầu trong việc định lượng hiệu suất của con người và hướng dẫn tập luyện dựa trên dữ liệu. Điều này phần lớn là do sự xuất hiện của đồng hồ đo công suất kết hợp với nghiên cứu của các nhà khoa học thể thao tiên phong, những người kết hợp dữ liệu công suất đạp xe với kiến thức sinh lý học để phát triển các tiêu chuẩn tập luyện và phương pháp huấn luyện mới.

Thêm đồng hồ đo công suất vào xe đạp sẽ mở ra cho VĐV, HLV một thế giới với những hiểu biết và góc nhìn mới. HLV có thể dễ dàng chẩn đoán điểm mạnh và điểm yếu của các VĐV, và nếu là VĐV bản thân với tư cách là người đạp xe, có thể tự điều chỉnh các bài tập và lập trình các buổi tập phù hợp với nhu cầu và khả năng của mình. Khi VĐV có một bài tập được điều chỉnh phù hợp, thực hiện nó một cách chính xác, dưới sự hướng dẫn, giám sát của HLV, chắc chắn thành tích của bạn sẽ tăng trưởng.

Tập luyện dựa trên dữ liệu công suất hiện đang được ưa chuộng. Trên thế giới, các cuaro hàng đầu đã và đang tập luyện, sử dụng thường xuyên các  ứng dụng tập luyện như Tacx®, Zwift và TrainerRoad. Việc chuyển đổi hiệu suất của VĐV sang watt có thể thúc đẩy VĐV có thể kiếm thêm đối thủ cạnh tranh và những người đam mê đạp xe đến từ khắp nơi thế giới.

Thiết bị đo công suất VĐV được quan tâm và chú trọng nhất đến thông số “Ngưỡng công suất hoạt động thể lực (FTP)”, đây là số liệu vô cùng quan trọng.  Từ góc độ sức bền, FTP đại diện cho khía cạnh quan trọng nhất về hiệu suất của VĐV và cung cấp một cơ sở dữ liệu cá nhân quan trọng để điều hướng nỗ lực của VĐV với các khu vực tập luyện tùy chỉnh.

Những người đi xe đạp với phương pháp tập luyện tốt thường có thể duy trì mức hiệu suất FTP trong khoảng một giờ.Sự mệt mỏi tích tụ nhanh chóng khi công suất phát ra vượt quá FTP của VĐV. Hãy giảm công suất phát ra của VĐV thấp hơn FTP một chút và bạn có thể duy trì hoạt động hàng giờ. Bằng các thông tin đầy hứa hẹn này, FTP rõ ràng có thể khiến các VĐV xe đạp háo hức cải thiện hiệu suất đạp xe của mình.

Thông số FTP có thể được thể hiện bằng cả hai thuật ngữ tuyệt đối và tương đối. Về mặt tuyệt đối, FTP của bạn là tổng công suất phát ra của bạn. Các thể hiện tương đối của FTP đóng khung cách hiểu của nó dưới dạng tỷ lệ công suất trên trọng lượng (watt trên kg trọng lượng cơ thể). Khả năng duy trì công suất cao hơn ở trọng lượng cơ thể thấp hơn là một yếu tố dự đoán thành công đặc biệt quan trọng trong các cuộc đua.

Nâng cao FTP của VĐV về cơ bản có nghĩa là tăng khả năng chịu đựng đối với việc hoạt động cường độ cao.

Giống như bất kỳ khía cạnh nào của hiệu suất, việc chú trọng xây dựng một nền tảng vững chắc, cân bằng là điều kiện tiên quyết để đạt được lợi ích đầy đủ của các bài tập đặc biệt có mục tiêu cao. Các buổi tập hiếu khí cường độ cao và dài tạo tiền đề cho các bài tập tập trung vào FTP bằng cách xây dựng sức bền cơ bắp và tim mạch. Các buổi tập luyện kị khí và chạy nước rút tăng cường sự phối hợp thần kinh cơ và tăng công suất phát ra tối đa tuyệt đối, cả hai đều giúp cải thiện hiệu quả đạp xe tổng thể. Bài tập được thiết kế đặc biệt để cải thiện FTP thường liên quan đến việc thúc đẩy bản thân đến cường độ FTP trong khoảng 20 phút mỗi lần. Kéo dài các khoảng thời gian này đồng nghĩa là thời gian phục hồi cũng cần kéo dài hơn và VĐV sẽ thực hiện ít hơn trong quá trình đạp xe.

Tập luyện để cải thiện FTP ban đầu sẽ khó khăn về tinh thần và mệt mỏi về thể chất. Hãy tránh lên lịch các bài tập cường độ cao vào những ngày liên tiếp và dành cho bản thân nhiều thời gian để hồi phục hơn.

Hồng Dương